2008 rok

Przygotowanie jednostek Policji do prowadzenia teleinformacyjnej rejestracji i sprawdzenia danych identyfikacyjnych osób — zarządzanie projektami PL0069 i PL0232 realizowanymi z Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Cz. 1

mł. insp. Krzysztof Tomaszycki
Komenda Główna Policji

Przygotowanie jednostek Policji do prowadzenia teleinformacyjnej rejestracji i sprawdzenia danych identyfikacyjnych osób — zarządzanie projektami PL0069 i PL0232 realizowanymi z Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Cz. 1

Dla zapewnienia bezpieczeństwa obywateli Unii Europejskiej oraz zabezpieczenia jej granic zewnętrznych konieczne jest wyposażenie jednostek Policji i jednostek Straży Granicznej w terminale do elektronicznego sprawdzania danych identyfikacyjnych osób na jak najniższym szczeblu organizacyjnym. Umożliwią one ustalanie tożsamości osób, kontrolę ruchu cudzoziemców, wykrywanie sprawców przestępstw, a tym samym przyczynią się do intensyfikacji walki z przestępczością, w tym zorganizowaną o charakterze międzynarodowym, terrorystyczną, a także nielegalną imigracją.
W wypadku włączenia wymiany danych biometrycznych do systemu SIS wdrożenie w Policji techniki elektronicznej rejestracji, przekazywania i gromadzenia odbitek linii papilarnych oraz zdjęć identyfikacyjnych będzie dodatkowo uzasadnione ze względu na konieczność dostosowania Policji do standardów SIS.

Podstawy prawne:
— program „Bezpieczna Polska” (przygotowanie do realizacji zadań w dziedzinie bezpieczeństwa w UE),
— Plan działania Schengen (wymiana i wykorzystanie danych biometrycznych),
— MasterPlan SIS II PL (budowa systemu elektronicznej rejestracji danych identyfikacyjnych).

Projekt będzie realizowany ze środków finansowych Norweskiego Mechanizmu Finansowego w dwóch etapach. Przedsięwzięcie jest zgodne z priorytetem Norweskiego Mechanizmu Finansowego pt. „Wdrażanie przepisów z Schengen, wspieranie Narodowych Planów Działania Schengen, jak również wzmacnianie sądownictwa” (działanie pt. „Infrastruktura teleinformatyczna zapewniająca dostęp do systemów informacyjnych Schengen, a także VIS i VISION...”).

Przedsięwzięcie to obejmuje:
— doposażenie terenowych jednostek Policji w sprzęt do elektronicznego daktyloskopowania, wykonywania cyfrowych zdjęć sygnalitycznych oraz elektronicznej rejestracji danych osoby,
— szkolenie służb w wykorzystaniu infrastruktury i urządzeń do elektronicznego daktyloskopowania Live Scan w prowadzonych postępowaniach,
— szkolenia specjalistyczne w zakresie obsługi i administrowania krajową siecią stanowisk do elektronicznej rejestracji danych identyfikacyjnych.

W ramach alokacji 2004–2005 Norweskiego Mechanizmu Finansowego zrealizowany będzie I etap projektu; II etap zostanie zrealizowany w ramach alokacji 2007. Całkowity koszt projektu wyniesie około 16,5 miliona euro.
Stan obecny systemu teleinformatycznej rejestracji i sprawdzania danych identyfikacyjnych osób
Aktualnie w naszym kraju jest eksploatowanych 165 stanowisk do automatycznego wykonywania zdjęć sygnalitycznych, przygotowanych do rejestracji w technice analogowej, zainstalowanych w podstawowych jednostkach wykonawczych Policji. W jednostkach terenowych zainstalowanych jest również 30 stanowisk do elektronicznego daktyloskopowania Live Scan (Policja — 17 stanowisk i Straż Graniczna — 13) wykorzystujących do transmisji danych standard ANSI/NIST-CLS 1-1993. Obrazy pobranych odbitek linii papilarnych poprzez sieć przekazywane są do systemu rejestrującego. Operacja taka zajmuje co najwyżej kilka minut i pozwala na uzyskanie obrazów o odpowiedniej czytelności i jakości. Oprócz tego efektywnie funkcjonuje 109 terminali Morpho Touch do szybkiej identyfikacji daktyloskopijnej; w Policji — 67, natomiast w Straży Granicznej — 42. Urządzenia te współpracują z jednostką centralną Automatycznego Systemu Identyfikacji Daktyloskopijnej AFIS. Sprawdzenia dokonywane są w czasie rzeczywistym, a uzyskany wynik pozwala na potwierdzenie tożsamości osoby lub stwierdzenie braku rejestracji w systemie. Baza ta jednak jest niewystarczająca do prawidłowej wymiany danych w ramach zobowiązań międzynarodowych. Przesyłanie danych w czasie rzeczywistym z jednostek terenowych wskazuje drogę rozwoju i określa możliwości wykorzystania instalacji pilotażowych w całym procesie teleinformatycznej rejestracji i sprawdzenia danych identyfikacyjnych osoby. Analiza obecnego stanu dała możliwość planowania i projektowania systemu, który swym zasięgiem obejmie teren całego kraju.

Uzasadnienie przeprowadzenia projektu

Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej oraz do Strefy Schengen zobligowało polską Policję do zapewnienia bezpieczeństwa nie tylko obywatelom Polski, lecz również Unii Europejskiej. Otwarcie wewnętrznych granic UE (granice Polski z innymi krajami UE) zwiększyło migrację. Zabezpieczenie zewnętrznych granic UE przed nielegalną migracją wiąże się z szybką kontrolą i ustaleniem tożsamości osób. Działania Policji są ukierunkowane na kontrolę osób naruszających prawo, wykrywanie sprawców przestępstw na podstawie informacji uzyskanych z biometrycznych baz danych. Proces sprawdzania i potwierdzenia danych osobowych realizowany jest obecnie za pomocą urządzeń do szybkiej weryfikacji daktyloskopijnej Morpho Touch. Warunkiem sprawnego działania baz biometrycznych jest właściwe gromadzenia danych daktyloskopijnych oraz jak najkrótszy czas od momentu ich pobrania do chwili wprowadzenia do Systemu Automatycznej Identyfikacji Daktyloskopijnej. Policja obecnie posiada niewiele urządzeń do elektronicznego daktyloskopowania Live Scan oraz urządzenia Morpho Touch. Posiadanie takiego wyposażenia jest koniecznym warunkiem spełnienia wymagań odnośnie właściwego czasu reakcji i standardów jakościowych niezbędnych przy współpracy z międzynarodowymi bazami danych.
Spełnienie wymogów technicznych dla danych identyfikacyjnych osoby, określonych w Katalogu Schengen UE (System Informacyjny Schengen, SIRENE: „Rekomendacje oraz najlepsze (praktyki) zastosowania”. Tom 2; Rada Unii Europejskiej, Sekretariat Generalny; grudzień 2002) wymaga całkowitej zmiany technologii gromadzenia tych danych. Spełnienie określonych w tym dokumencie warunków zapewnia jedynie technika elektronicznej rejestracji, przekazywania i gromadzenia odbitek linii papilarnych oraz zdjęć identyfikacyjnych.
Niezbędne jest zatem wyposażenie podstawowych jednostek wykonawczych Policji w zintegrowane stanowiska do elektronicznej rejestracji danych identyfikacyjnych osób. Stanowiska takie zainstalowane w komendach na szczeblu lokalnym (KMP, KPP, KP), działające w czasie rzeczywistym, przygotowane będą do rejestracji danych osobowych, odbitek linii papilarnych, zdjęć identyfikacyjnych oraz ich transmisji w standardzie zgodnym z wymaganiami SIS II (ANSI/NIST — ITL 1–2000 version 4.22b z 28 października 2005 r.). Konieczne jest przygotowanie krajowego serwisu identyfikacyjnego do udostępniania dotychczas zgromadzonych danych (w formie papierowych kart daktyloskopijnych) w wymaganym standardzie.
Na mocy podpisanych porozumień zadania związane z gromadzeniem, przetwarzaniem i udostępnianiem danych identyfikacyjnych osób Policja wykonuje również na rzecz Straży Granicznej.
Przygotowane są założenia techniczne służące integracji stanowisk do automatycznego wykonywania zdjęć sygnalitycznych ze stanowiskami do elektronicznego daktyloskopowania, tak aby dane tekstowe rejestrowane były w Krajowym Systemie Informacji Policyjnej, łączone w pakiecie ANSI/NIST (wraz z obrazami odbitek linii papilarnych oraz zdjęciami sygnalitycznymi) i przesyłane niezwłocznie drogą elektroniczną do Centralnej Registratury Daktyloskopijnej (CRD). Będzie to gwarantowało spójność rejestrowanych danych osoby i szybkie udostępnianie ich w systemach identyfikacyjnych.
Od szybkości przesłania danych identyfikacyjnych oraz dostępności urządzeń do sprawdzania danych zależy czas identyfikacji indywidualnej osób, do czego również zobowiązuje polską Policję Konwencja wykonawcza do układu z Schengen.

Więcej w numerze...